Tanısal Radyoloji

Diğer bir önemli husus ise olgunun önceki tetkiklerinin varlığıdır. Varolan bir lezyon uygun takip periyodu sonrasında anlamlı boyutsal artış göstermiş ise bu gerek radyoloji uzmanını gerek ise klinisyeni belkide cerrahi bir işleme yönlendirebilmektedir. Aksi şekilde uzun süreler boyutsal bir farklılık göstermeyen lezyonun iyi huylu olduğu en azından hastalığın ilerleyici bir özelliğinin olmadığı belirtilebilir. Bu nedenle hastaların mutlaka eski tetkiklerini özen ile saklamaları ve tetkikin tekrarı halinde eski tetkiklerinin mutlaka getirmelerini önermekteyim.

Radyolojik yöntemler; ultrasonografi, renkli doppler ultrasonografi, röntgen, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme ve anjiografi tetkikleridir. Bunlardan röntgen, mammografi , bilgisayarlı tomografi ve anjiografi x ışını/radyasyon içermekteyken; manyetik rezonans görüntüleme, ultrasonografi ve doppler ultrasonografi x ışını/radyasyon içermemektedir. Hastalarımız hangi tetkikte radyasyon olduğunu bilmek isterler. Ancak gerekli durumlarda radyasyon içeren tetkiklerden de kaçınlmamalıdır. Çünkü erken tedavi hayat kurtarıcı olabilmektedir. Söz gelimi meme kanseri tanısında mamografinin altın standart olduğu tüm dünyaca kabul görmüştür. Radyasyon içermekle birlikte bunun meme kanseri erken tanısında ve doğal olarak tedavisinden etkiliği günümüzde tartışmasızdır.

Tetkik öncesi hazırlık bazı durumlarda tetkik kadar önemli olabilmektedir. Örneğin pelvik düzey incelemelerinde yani kadınlarda rahim yumurtalık erkeklerde prostat değerlendirmesi için hastaların idrara sıkışık olmasını istemekteyiz . İdrar kesesi idrar ile dolu olduğunda iç genital yapıların değerlendirilmesi ve ayrıntılı yorumlanması daha doğru ve daha kolay olmaktadır. Safra kesesi taşı şüphesi olan hastalarımızda 6-8 saat açlık safra kesesinin içinin görülmesini ve doğal olarak içeride bulunan küçük bir taşın ayırt edilmesini kolaylaştırmaktadır.

Doğru tanı için cihaz kalitesi ve tetkiki yanısıra incelemeyi yapan/değerlendiren radyologun tecrübesi önemlidir. Bazı durumlarda tetkiklerin ikinci bir göz olarak bir başka radyologa danışılmasının faydalı olabileceği kanaatindeyim. Bu konuda hizmet vermekteyim.

Gebeliğin ilk 12 haftasında nazal kemik, ense kalınlığı gibi ölçümler yaparak, 18 ve 23. Haftalar arasında ayrıntılı ultrasonografik inceleme yaparak bebeğin iç organlarını, ekstremitelerini değerlendirme imkanı sağlamaktadır. Gebeliğin sonlarına doğru ise renkli doppler ultrasonografi ile bebeğin anne karnında beslenmesi ile ilgili faydalı sonuçlar alınmakta ve bebeğin anne karnı içerisinde kanlanması ile ilgili bir problem varlığında bunun saptanabilmesi mümkün olabilmektedir. Gebelik takibinde kadın doğum uzmanları ile radyoloji uzmanları arasındaki iş birliği büyük önem taşımaktadır.

Tiroid bezinde saptanan nodülün kanlamasına bakarak bu nodülün karakteri hakkında kesin olmamak ile birlikte bir tahmin yürütme olasılığı mümkündür. Buna göre ince iğne biyopsi önerilebilmektedir.